Temperatuur van de mest

De snelheid waarmee organische stof afgebroken wordt, is ook afhankelijk van de temperatuur. Een hogere temperatuur versnelt alle biologische processen, terwijl een lagere temperatuur deze juist vertraagt. Zo bederft bijvoorbeeld een pak melk op kamertemperatuur binnen een dag, terwijl het in de koelkast dagenlang houdbaar blijft. Dit werkingsprincipe geldt ook voor de snelheid waarop bacteriën organische stoffen in de mest afbreken, waarbij methaan ontstaat. Een lagere temperatuur vertraagt de groei van methaanvormende bacteriën en vermindert dus de hoeveelheid methaan.


Door mest te koelen kun je de methaanvorming remmen. Anderzijds kun je de productie van methaan stimuleren door de mest juist op te warmen. Dit kan nuttig zijn wanneer je methaan wil benutten.

Een lage temperatuur van de mest, verlaagt de methaanvorming

Om de omzetting naar methaan te verlagen moet de mest gekoeld worden. Onder de 8 graden is er vrijwel geen methaanvorming meer. Normaal gesproken wordt mest bij een temperatuur van 15-20 graden opgeslagen.

Koelen kan op de volgende manieren:

De mest uit een warme stal halen en in een externe opslag pompen. 

Onderzoek laat zien dat mest in een externe mestopslag gemiddeld enkele graden koeler is dan in een kelder onder de stal.

  • Het effect hiervan hangt af van de staltemperatuur en specifiek ook de keldertemperatuur. Als de grondwater­stand hoog is, zal de mesttemperatuur dicht bij de temperatuur van het grondwater komen. Een externe mestopslag is idealiter licht van kleur voor het reflecteren van zonnestralen en staat een groot deel van de dag in de schaduw om het grootste verkoelende effect te halen.

  • Door drijfmest zo snel mogelijk uit de stal te halen en in een afgedekte opslag op te slaan vermindert ook de stalemissie van ammoniak. Bijvoorbeeld bij een kelderloze stal en dichte vloer.

1

De mest met een koelinstallatie koelen

Door met een koelinstallatie warmte aan de mest te onttrekken, kan het kouder worden opgeslagen. Een lagere temperatuur zorgt ook voor lagere ammoniakemissie.

  • Er zijn systemen die de mest langs een warmtewisselaar rondpompen en zo de warmte overdragen. Er bestaat ook een koeldeksysteem waarbij er drijvende koelelementen in de mestkelder liggen waar een koudemiddel door gepompt wordt.

Tip

Bij een koelinstallatie wordt elektriciteit gebruikt en ontstaat aan de andere zijde warmte. Door de koeling te laten werken als de zonnepanelen elektriciteit leveren kunnen de kosten verlaagd worden. De warmte kan soms voor andere activiteiten op de boerderij benut worden. Zo kan het woonhuis ermee worden verwarmd of het tapwater voor schoonmaken, melkbereiding of nevenactiviteiten. Tenslotte zou de warmte gebruikt kunnen worden voor het drogen van gras of vaste mest.

2

De mest vergisten 

Bij vergisting van mest is de omzetting naar methaan juist gewenst, mits het gas niet in de atmosfeer terecht komt. Vergisters worden daarom verwarmd zodat de bacteriën sneller organische stof afbreken en het biogas wordt vervolgens onder een gasdicht dak afgevangen. Meestal wordt gewerkt met systemen van 35-42 °C (mesofiele vergisting).


Lees meer over mest vergisten op de pagina ‘methaan oxideren’.

Tijdsduur van de mestopslag